Tác giả: Võ Thanh Tân, Phạm Đức Dũng, Hồ Viết Duẩn, Hồ Minh Công.
Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Quảng Ngãi
Email liên hệ: Ledun.dp@gmail.com
Chịu trách nhiệm chính: Phạm Đức Dũng
Ngày nhận bài: 01/12/2025.
Ngày phản biện:03/12/2025
Ngày duyệt bài: 03/12/2025
TÓM TẮT:
1. Bối cảnh của giải pháp:
Trong những năm gần đây, chương trình điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng Methadone tại tỉnh Quảng Ngãi đã đạt được nhiều kết quả tích cực, góp phần giảm hành vi sử dụng ma túy, hạn chế lây nhiễm HIV và cải thiện chất lượng cuộc sống của người bệnh. Tuy nhiên, thực tế triển khai cho thấy vẫn còn nhiều khó khăn, đặc biệt liên quan đến tuân thủ uống Methadone hằng ngày, cụ thể: Tỷ lệ người bệnh quên liều hoặc trễ liều còn cao; Nhân viên y tế phải tốn nhiều thời gian nhắc nhở: Công tác quản lý bệnh nhân chủ yếu thủ công: Người bệnh ít được cung cấp thông tin, tư vấn kịp thời: Điện thoại thông minh và Zalo đã phổ biến rộng rãi: Xu hướng chuyển đổi số trong ngành y tế:
2. Lý do lựa chọn giải pháp:
Việc lựa chọn giải pháp này có một lý do như sau: Thực trạng tuân thủ điều trị Methadone tại cơ sở còn hạn chế; Nhân lực y tế còn thiếu, khối lượng công việc lớn; Công tác quản lý bệnh nhân còn thủ công, thiếu hệ thống cảnh báo sớm; Tỷ lệ sử dụng Zalo tại Quảng Ngãi rất cao, thuận lợi cho triển khai; Phù hợp với định hướng chuyển đổi số ngành Y tế; Tạo kênh kết nối thuận tiện giữa cơ sở y tế và bệnh nhân; Mang lại hiệu quả thiết thực, chi phí thấp, dễ áp dụng.
3. Phạm vi và đối tượng của sáng kiến:
Phạm vi của sáng kiến: áp dụng tại Cơ sở điều trị Methadone Quảng Ngãi, thời gian từ 01/7/2025. Với giải pháp nhắc nhở tự động qua trí tuệ nhân tạo Zalo Akabiz. Đối tượng áp dụng sáng kiến: Nhân viên y tế phụ trách chương trình Methadone. Người bệnh đang điều trị Methadone. Địa phương quản lý người nghiện ma túy đang điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng Methadone tại Cơ sở điều trị Methadone Quảng Ngãi.
4. Mục đích nghiên cứu:
Giảm tỷ lệ bỏ liều điều trị hằng ngày, tăng tỷ lệ tuân thủ điều trị, giảm tái nghiện các chất dạng thuốc phiện. Giảm gánh nặng nhân lực, giảm tải công việc cho nhân viên y tế đang làm việc tại cơ sở điều trị Methadone và nhân viên giám sát người nghiện ma túy tại địa phương.
5. Thực trạng của giải pháp đã biết:
Hiện việc nhắc nhở người nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế Methadone tại Cơ sở điều trị Methadone số 1 – Quảng Ngãi hoàn toàn bằng thủ công.
6. Nội dung sáng kiến:
Nhắc nhở tự động nhắc lịch uống thuốc hằng ngày; Theo dõi và cảnh báo nguy cơ bỏ liều và các nguy cơ khác. Gồm 5 bước: Lập danh sách số điện thoại của người bệnh; Cài đặt và đăng ký ứng dụng AKabiz Zalo; Tiến hành các thao tác trên ứng dụng Akabiz Zalo; Kiểm tra tiến độ thưc hiện, vận hành sáng kiến và báo cáo kết quả của sáng kiến; Giám sát, đánh giá hiệu quả của sáng kiến. Ưu điểm: Sáng kiến này có thể thiết lập lịch nhắc nhở cố định hoặc linh hoạt, đảm bảo người nghiện CDTP nhận thông báo đúng giờ mỗi ngày. Ngoài ra, sáng kiến này có thể tích hợp với đa nền tảng như Zalo; SMS; Dễ áp dụng tại các cơ sở điều trị Methadone trong tỉnh Quảng Ngãi và trên cả nước. Nhược điểm của sáng kiến: Phụ thuộc vào thiết bị và kết nối Internet: Tính mới của sáng kiến: áp dụng lần đầu.
Lĩnh vực áp dụng: Y tế – Công nghệ thông tin. Điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến: có máy tính, Internet ổn định, thiết bị quản lý thông tin bệnh nhân. Có tài khoản Zalo hoặc nền tảng nhắn tin tự động tương đương. Đồng ý và hợp tác và cung cấp số điện thoại đúng; Có điện thoại thông minh hoặc thiết bị nhận tin nhắn; Phạm vi áp dụng của sáng kiến: Cơ sở điều trị Methadone trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi, bao gồm: Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Quảng Ngãi; Các Cơ sở Điều trị Methadone trực thuộc TTKSBT tỉnh Quảng Ngãi.
Giảm Số lượt bỏ thuốc và số lượt tư vấn của người bệnh đang điều trị cai nghiện CDTP bằng thuốc thay thế Methadone trong quý III/2025. Về hiệu quả kinh tế: 27.600.000đ/1 quý. (Hai mươi bảy triệu, sáu trăm nghìn đồng); Lợi ích xã hội: giảm tái nghiện ma túy và giảm tệ nạn xã hội; Giảm tải công việc cho nhân viên y tế và cơ sở điều trị; Giảm chi phí cho xã hội và nhà nước; Thúc đẩy chuyển đổi số trong ngành Y tế Quảng Ngãi; Giảm bớt sự nhắc nhở hằng ngày cho người bệnh, nhất là đối với những ngày mà CSĐT chỉ làm việc từ 6 giờ 45 phút đến 10 giờ. Hơn nữa qua 03 tháng triển khai cho thấy số ngày bỏ thuốc của người bệnh đã giảm rõ rệt; Giảm bớt sự gặp mặt trực tiếp giữa các cán bộ công an với người nghiện nhưng vẫn đảm bảo được hiệu quả công tác tuyên truyền và công tác quản lý người nghiện trên địa bàn quản lý; Cđộng được thời gian và chuẩn bị được kế hoạch của mình vì thời gian uống thuốc, thời gian khám, xét nghiệm tư vấn định kỳ đã được nhắc nhở hằng ngày. Ngoài ra, sáng kiến này còn giúp chúng tôi tiếp cận nhiều hơn về thông tin về luật phòng chống ma túy, những việc làm phạm pháp và giảm số lần trình diện của chúng tôi tại cơ quan công an.
Trong giai đoạn thử nghiệm, nhiều người bệnh ban đầu chưa quen thao tác với Zalo hoặc chatbot AI. Do đó, cần hướng dẫn trực tiếp từ 1–2 lần đầu. Nội dung tin nhắn phải đơn giản, ngắn gọn, tránh từ ngữ chuyên môn. Hỗ trợ chủ trương triển khai rộng tại các cơ sở Methadone trong tỉnh Quảng Ngãi. Công nhận sáng kiến như một mô hình ứng dụng chuyển đổi số trong chăm sóc sức khỏe. Hỗ trợ nghiên cứu mở rộng sáng kiến này vào các lĩnh vực khác: ARV, PrEP, Lao, bệnh mạn tính khác như Tăng huyết áp, Đái tháo đường./.
TÀI LIỆU THAM KHẢO :
1. Cơ sở điều trị Methadone Số 1 – Quảng Ngãi (2025). Sổ theo dõi “Cấp phát thuốc hằng
ngày cho bệnh nhân điều trị Methadone năm 2025”.
2. Cơ sở điều trị Methadone Số 1 – Quảng Ngãi (2025). “Sổ theo dõi Tư vấn cho bệnh nhân
điều trị Methadone năm 2025”.
3. Bộ Y tế (2007), Quyết định số 5073/QĐ –BYT ngày 12 tháng 2 năm 2007. Đề án “Triển
khai thí điểm điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng Methadone.
4. Báo Việt Nam Nét. https://www.vietnamplus.vn/Methadone-lieu-thuoc-giup
nhieu-nguoi-nghien-thoat-khoi-su-cam-do-cua-ma-tuy
post957203.vnp?utm_source=chatgpt.com 2024. Ngày truy cập 18/3/2025
5. Hoang TV (2015). Impact of a Methadone maintenance therapy pilot in Vietnam and its
role in a scaled-up response. Open Access.
6. Trigg B (2025), Giáo trình Methadone và điều trị nghiện Heroin.
7. Bộ Y tế (2023), Quyết định số 2898/QĐ-BYT ngày 17/7/2023 về việc phê duyệt “Đề án
duy trì và mở rộng cấp thuốc Methadone nhiều ngày cho người bệnh điều trị nghiện các chất dạng
thuốc phiện giai đoạn 2023-2024”.
8. Bộ Y tế (2024), Quyết định 4066/QĐ-BYT ngày 31/12/2024, Hướng dẫn điều trị nghiện
các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc Methadone.
9. Bộ Y tế (2023), Báo cáo số 48/BC-BYT ngày 13/01/2023 của Bộ trưởng Bộ Y tế "Về các
hoạt động chuyên môn năm 2023".
10. Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Quảng Ngãi (2025), Báo cáo số: 721/BC-KSBT ngày
16/6/2025, Báo cáo Công tác kiểm soát dịch bệnh 6 tháng đầu năm 2025.
Ánh sáng từ trái tim
CDC Quảng Ngãi
Đang truy cập: -
Tổng số lượt xem: -
